Üveit Teşhisi ve Tedavisi için Pratik Bilgiler-1
Okuma:72
Üveit, Amerika Birleşik Devletleri'nde 20.000'i çocuk olmak üzere yaklaşık 300.000 hastayı etkileyen bir grup göz ve oküler yüzeyin inflamatuar hastalığıdır. Üveitin Amerika Birleşik Devletleri'nde körlüğün %10'una kadar neden olduğu düşünülmektedir ve her yıl dünya çapında 30.000 yeni olay körlüğü vakası görülmektedir. Gözün ve oküler yüzeyin inflamatuar hastalıkları genellikle zorunluluktan dolayı bir araya toplanır, ancak üveit tek bir hastalık değildir. Bu nedenle, herkese uyan tek bir tedavi, tanısal laboratuvar çalışması veya tedavi paradigması yoktur. Ayırıcı tanı kritiktir çünkü alt tipler farklı yönetim stratejileri gerektirir. Enflamasyonu hızlı bir şekilde kontrol etmek için hızlı tedavi, üveitli hastalarda görme kaybını en aza indirmek için kritik öneme sahiptir. Sistemik veya lokal olarak uygulanan kortikosteroidler, inflamasyonu etkili bir şekilde kontrol edebildikleri için üveit tedavisinin altın standardıdır. Bununla birlikte, lokal kortikosteroid tedavisinin lokal komplikasyon riski yüksektir ve sistemik kortikosteroid tedavisinin sistemik yan etki oranları daha yüksektir. Sürekli salınımlı implantlar gibi yeni onaylanan tedavi seçenekleri, daha az yan etki ile daha iyi etkinliğe sahip olabilir.
Üveitin anatomik sınıflandırması, ilacın farmakokinetiğini ve bu görmeyi tehdit eden hastalıkları nasıl etkili bir şekilde tedavi ettiğimizi düşündüğümüzde önemlidir. Derhal fark edilmez ve iddialı bir şekilde tedavi edilmezse görmeyi tehdit eden etkileri olan ve bazen daha agresif tedavi gerektiren çoklu üveit sendromları vardır. Sistemik ve halk sağlığı açısından önemi olan üveititler de vardır. Örneğin sifilitik üveit artıyor. Hem retina hem de üveit kliniklerinde gördüğümüz akut retina nekrozu hızla ilerleyebilmektedir. Birdshot retinokoroidopatisi, ağrısız iken, farklı belirtilerle de ortaya çıkabilir. Primer vitreoretinal lenfoma veya göz içi lenfoma da kesinlikle sistemik sonuçlar doğurabilir. Bu durumları teşhis etmek için sıklıkla görüntülemeye ihtiyaç duyarız.
Enfeksiyöz Non-Enfeksiyöz Üveit Ayırımı
Öncelikle üveitin enfeksiyöz olup olmadığını belirlemeniz gerekir, çünkü enfeksiyöz üveit hastalarını kortikosteroid ile tedavi etmek görmeyi tehdit eden sekellere ve ilerlemeye yol açabilir.
Hastalığın hikayesi, temposu ve kronikliği önemlidir. Bir hastanın akut başlangıcı varsa, retina beyazlaması olan arka segmenti içeren oküler hastalığı varsa veya herhangi bir retina beyazlaması varsa, o zaman enfeksiyöz üveit hakkında düşünmeye başlanılabilir. Sarkoidoz ve Behçet hastalığı gibi retina beyazlaması alanları gösterebilen bazı otoimmün hastalıklar vardır. Bununla birlikte, lezyon beyaz ve retinadaysa, göze bir kortikosteroid başlanmadan önce enfeksiyöz olmadığından %100 emin olmak gerekir.
Ayrıca sistemlerin gözden geçirilmesi ve herhangi bir zoster, zona veya diğer bağışıklık yetmezliği öyküsü olup olmadığı da sorgulanmalıdır. Bir bireyi enfeksiyöz bir patolojiye yatkın hale getirebilecek tüm risk faktörleri birlikte düşünülmeldir. Ayrıca hastanın daha önce neyle tedavi edildiği de önemlidir. Örneğin, bazen enfeksiyonlar başlangıçta kortikosteroidlerle iyileşebilir ve bu da hastalık sunumunu zaman zaman oldukça kafa karıştırıcı hale getirir. Yani bazen enfeksiyonlar kortikosteroidlerle iyileşebilir, ancak bu uzun vadede sürmez.
Ayrıca sifiliz ve tüberkülozu da test etmek gerekir, çünkü bunlar tedavi edilebilir ve iyileştirilebilir. Tüberküloz için risk faktörleri varsa, şüphe listende üst sıralara koyulmalıdır. Unutulmamalıdır ki hem sifiliz hem de tüberküloz herhangi bir üveit türüne benzeyebilir, bu yüzden test uygulamak önemlidir.
Bir hastada 3 aydan uzun süren kronik inflamasyon varsa veya akut veya tekrarlayan hastalığı veya iyileşmeyen hastalığı varsa, dilate pupil muayenesi önem kazanır. Retina beyazlaması yapan herpetik üveit başlangıçta ortaya çıkmayabilir, beyazlama daha sonra gelişebilir. Eğer herpes aranmıyorsa, herpesi atlama ve hastayı antiviral olmadan tek başına kortikosteroidlerle uygunsuz bir şekilde tedavi etme ihtimali olabilir. Ayrıca steroid başlamak için düşük bir eşik olmalıdır. Bir olgu olması gerektiği şekilde yanıt vermiyorsa veya iyileşmiyorsa, hekim rahat değilse, kortikosteroid reçete etmekten kaçınmalı ve hasta refere edilmelidir.
[Kaynaklar: 1- Suttorp-Schulten MS, Rothova A. The possible impact of uveitis in blindness: a literature survey. Br J Ophthalmol. 1996;80(9):844-848. 2- Sharma SM, Yeh S. Practical Pearls for Diagnosing and Managing Uveitis. Retina Today. 2022: November/December Supp: 4-14. 3- Jabs DA, McCluskey P, Palestine AG, Thorne JE; Standardization of Uveitis Nomenclature (SUN) Working Group. The standardization of uveitis nomenclature (SUN) project. Clin Exp Ophthalmol. Published online September 27, 2022. doi:10.1111/ceo.14175.]
Not: Katkılarından dolayı Dr. Mehmet ÇITIRIK’a teşekkür ederiz.
Web sitesindeki bu bilgiyi, sunu ve yayınlarınızda aşağıdaki şekilde kaynak göstererek kullanabilirsiniz.
(Çıtırık M, Teke MY. Üveit Teşhisi ve Tedavisi için Pratik Bilgiler-1. http://www.retinaclub.com/ Son Güncellenme Tarihi 01/01/2025).