Günümüzde OCT Anjiyografi ve Floresein Anjiyografi-1


Okuma:419

OCT Anjiyografi (OCTA) koroid ve retina dolaşımını görüntüleyen boyadan bağımsız noninvaziv yeni bir tekniktir. En-face OCT anjiyogram görüntüleri derinlemesine çözümler ve bölgelere ayırarak inceleme imkanı verir. Akımın görüntülenmesi için yüzeysel, orta ve derin retina pleksuslarında, dış retinada (normalde akım olmayan) ve koriokapillariste bölgeler mevcuttur.

Donanım ve yazılım bileşenlerinde farklılık gösteren birçok Spektral Domain (SD) ve Swept Source (SS) tabanlı OCT anjiografi cihazları mevcuttur.

OCTA'nın görüntüyü elde etmek için kullandığı ortak prensip, hareket kontrastı tespitidir. Cihaz, retinanın her bir kesitinde çoklu, hızla tekrarlanan OCT B taramaları arasındaki farkları not eder ve bunların kan damarlarındaki eritrosit hareketinden kaynaklandığını varsayar. Bu “dekorelasyon sinyalleri” OCT anjiyogramı adı verilen vasküler bir harita oluşturur. OCT anjiyogramı ve OCT B taramaları daha sonra hem yapısal hem de vasküler bilgilerin eş zamanlı görüntülenmesi için birlikte kaydedilir.

Retina uzmanlarının sorduğu ortak bir soru, mevcut OCT sistemlerinin OCTA'yı gerçekleştirmek için yükseltilip yükseltilemeyeceği sorusudur. Bu durum, sistemin kendisine ve yaşına bağlıdır. Tipik OCT cihazı, OCTA'nın yapılması için dekor korelasyon algoritmasına sahip bir yazılım güncellemesinden daha fazlasını gerektirir.

En önemlisi, OCTA da ardışık çoklu OCT B taramalarına ihtiyaç duyulduğundan OCTA çok daha yüksek tarama hızları gerektirir. Konvansiyonel tarama hızı saniyede 26.000 ila 40.000 A tarama, düşük çözünürlük / kalite, azalan görüş alanı ve artan edinim süresi arasında bir dengeye yol açacaktır. Bu nedenle OCTA için tarama hızları en az iki kat daha hızlı (70.000 A-tarama / saniye üzeri) olması istenir, böylece çözünürlük değiştirilmeden, her bir kesitte en az iki kez tekrarlanan B tarama elde edilebilir. Ayrıca, daha hızlı görüntüleme hızları, kesit başına iki defa tekrarlanan B-taramasına izin verir; bu da sinyal-gürültü oranını artırabilir.

Cihaz otomatik olarak herhangi iki nokta arasındaki bilgileri hesapladığı için OCT anjiyogramın çözünürlüğü, kaç A taramasının belirli bir görüş alanı içerdiğine bağlıdır. Belirlenen bir alandaki A taramaları ne kadar az olursa, A taramaları arasındaki boşluklarda ihtiyaç duyulan ekleme o kadar fazla olur ve bu nedenle taramanın ince değişiklikleri kaçırması olasılığı artar. OCTA, hareket algılamaya dayandığından, elde etme süresi hastanın gözünü yanıp sönmeden ne kadar süre açık tutabileceği ile sınırlıdır. Hasta gözünü kapattığı zaman cihaz tespit yapamamaktadır, dolayısıyla, OCT anjiyogram siyah horizontal veya vertikal hat olarak işaretleme yapacaktır (akımın tam yokluğu). Ayrıca konvansiyonel OCT cihazlarında daha yavaş tarama hızları küçük görüntü sahalarında klinik olarak faydasız hale gelebilecek kadar rezolüsyonda azalma ile sonuçlanabilmektedir ve/veya OCT anjiogramlar onları siyah hatlar olarak geçebilmektedir.

 

Statik OCTA ve Dinamik FA

Floresein anjiografi (FA) ve OCTA cihazları arasında görüntüyü nasıl elde ettikleri noktasında ve elde ettikleri görüntü tiplerinin çeşitliliği açısından çeşitli farklılıklar vardır. FA uzun süredir arka vasküler segment görüntülenmesindee altın standarttır. İntravenöz boyar madde enjeksiyonu gerektirmektedir ve esas olarak yüzeyel kapiller plexusu kapsayan 2 boyutlu görüntü detayları vermektedir. Bununla beraber FA görüntüleme ile yapılan radial peripapiller ağ, derin retinal kapiller plexus ve koroidal vaskülarizasyon inceleme yetersizdir. FA görüntüleme yorumlaması boyar madde sızıntısı, lekelenmesi ve blokajının dinamik özelliklerine dayanmaktadır.

FA’nın ultra geniş saha kullanımıyla tüm maküler bölge kapsaması yanında ekvatorun ötesine geçilebilir. FA tekniği kullanımı daha pahalı teknik gereksinimleri, zaman kısıtlamaları, invaziv doğası ve floresan madde enjeksiyonuna bağlı olarak gelişen bulantıdan nadir olarak anaflaktik şoktan ölüme kadar olan aralıkta meydana gelen allerjik reaksiyonlar gibi nedenlerle kısıtlanmaktadır.

Bundan farklı olarak OCTA kan akımı zamanı içerisinde aldığı anlık görüntülerden oluşan statik volümetrik anjiografik bilgiyi sağlayan non-invaziv bir metoddur. OCTA ara ve derin retinal kapiller plexus, radyal peripapiller ağ ve koryokapilere ilave olarak yüzeyel retinal kapiller plexustan oldukça detaylı akım görüntüleri sağlar. İlgili OCT B taramaları OCT anjiogram ile birlikte kaydedilir böylece yapısal anatomi ve eşlik eden akım sırasıyla elde edilmiş olur. Bununla birlikte OCTA’nın görüntüleme sahası FA’dan daha kısıtlıdır. En yaygın kullanılan  OCTA tarama boyutu araştırmacılara en azından detaylı veya daha da fazlası FA görüntülemeden daha yüksek çözünürlüklü ölçüm sağlayan 3x3 4X4 veya 6X6 mm’dir.

 

Sonuç

Retina uzmanları retinal vaskülariteyi ve koroidal neovaskülarizasyonu görüntülemek için floresan anjiografiyi, koroidal bozuklulukları görüntülemek için indosiyanin yeşili anjiyografisini kullanırlar. Optik koherans tomografi retinal ve koroidal vasküler akım segmentlerini ortaya koymak ve aynı saha ile uyumlu yapısal ardışık OCT-B taramalarını görüntülemek için ortaya çıkmış bir görüntüleme metodudur. Bununla beraber OCTA eş zamanlı olarak, retina ve koroidi beraber etkileyen hastalıkları ayırt edebilir. Bu non-invaziv ve hızlı doğrudan kan akımını inceleyen yüksek çözünürlüklü volumetrik data sağlayan görüntüleme metodu daha invaziv olan iki boyutlu görüntüleme sağlayan ve boyar madde kullanan rakiplerine kıyasla gelecekte daha fazla potansiyel kullanım alanlarına sahip olabilir. OCTA ile beraber kesinlikle ufukta çok daha fazla bekleyen var gibi görünmektedir.

OCTA’nın görüntü alanı, FA’dan daha limitlidir. En sık uygulanan OCTA tarama alanı 3’e 3 mm’dir ki araştırmacılar bu alanda en az yüksek çözünürlüklü FA görüntüleme kadar, belki daha da fazla detay olduğunu düşünmektedirler. 12’ye 12 mm alanlı taramalar yapmak mümkündür güncel cihazlarda fakat görüntü alanı çözünürlükle tersten ilişkili olduğundan, çözünürlük ciddi derecede düşmektedir. 3’e 3 mm’lik alanları alanları birleştirerek görüntünün çözünürlüğünden feragat etmeden görüş alanını artıran yazılımlar geliştirilmektedir.

OCTA görüntüleme damarlardaki tüm hareketin eritrositlerdeki harekete bağlı olduğunu varsayan bir akım algılama yöntemi temellidir. Bundan dolayı OCTA görüntüleri hastanın ekstra hareketine, fiksasyon yeteneğine ve okular sakkadik hareketlere duyarlıdır. Bundan dolayı tüm makinalar hareket düzeltici ve göz takip edici teknolojiye sahiptir. OCT ciddi göz hareketlerinde anjiogramda vertikal veya horizontal parlak çizgiler gösterir.

Hareket düzeltici yazılım küçük göz hareketlerini kompanse eder ve iki imajı teorik olarak bu çizgileri ortadan kaldıracak şekilde birleştirir. Fakat bu yazılım ciddi göz hareketlerinde, hareket düzeltirken damarlarda çiftleşme, yorgan paterni veya detay kaybı gibi ciddi artifaktlar yaratabilir.

OCTA ile görüntüleme hızlıdır. Bir gözdeki tipik bir görüntüleme seansı X scan için 1 saniye, Y scan için 1 saniye sürer. Ayrıca da bu iki ortogonal imajı birleştirmek ve hareket düzeltimini yapmak da nerdeyse 1 dakika sürer. Bundan dolayı, hastanın başını ve çenesini koymasından bilateral imajın oluşmasına kadar olan süre 5 dakikadır. Bu süre boya bazlı anjiografide ise bu 20 dakika veya daha üzerinde sürer. Fakat zayıf görme keskinliği ve limitli fiksasyon OCTA’da FA’dan daha fazla görüntü kalitesini etkileyebilir.

 

[Kaynak: 1- de Carlo TE, Romano A, Waheed NK, Duker JS. A review of optical coherence tomography angiography. Int J Retin Vitr. 2015;1:5. 2- de Carlo T, Baumal CR, Will OCT Angiograpohy replace FA. Retina Specialist 2016-September: 22-27. 3- Spaide RF, Klancnik JM, Cooney MJ. Retinal vascular layers imaged by fluorescein angiography and optical coherence tomography angiography. JAMA Ophthalmol. 2015;133:45-50.]

 

Not: Katkılarından dolayı Dr. Salih ÇOLAK ve Dr. Mehmet ÇITIRIK’a teşekkür ederiz.

 

Web sitesindeki bu bilgiyi, sunu ve yayınlarınızda aşağıdaki şekilde kaynak göstererek kullanabilirsiniz.

(Çolak S, Çıtırık M, Teke MY. Günümüzde OCT Anjiyografi ve Floresein Anjiyografi-1. http://www.retinaclub.com/ Son Güncellenme Tarihi 01/03/2019).